Pandemia zmienia nasze życie w wielu obszarach. Zmiany te dotyczą sposobu funkcjonowania zarówno w kontaktach społecznych w pracy, szkole, jak również w życiu osobistym w domu i w rodzinie. Wpływa na nasze przeżycia i doświadczenia emocjonalne. Wymaga adaptacji do nowej rzeczywistości. Ograniczone kontakty międzyludzkie, izolacja, nauka i praca zdalna, monotonia, poczucie zagrożenia, niepewność ekonomiczna, mogą wywoływać stres, podnosić poziom lęku, obniżać nastrój zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Należy pamiętać, że stres jest naturalną reakcją organizmu pojawiającą się w sytuacji, którą odbieramy jako zagrażającą. Stres niektórych mobilizuje do działania, inni natomiast w sytuacji długotrwałego stresu zaczynają odczuwać brak motywacji, niechęć do działań, na przykład trudno jest im rano wstać, zmobilizować się do wykonywania codziennych obowiązków.
Co jednak możemy zrobić aby sytuacja, która jest dookoła nas nie zablokowała możliwości rozwoju oraz możliwości dalszego działania? Jak rodzice mogą wesprzeć dzieci?
Pamiętajmy, że dzieci regulują swoje emocje poprzez kontakt z rodzicem. Dzieci doskonale obserwują, przejmują reakcje emocjonalne i postawy rodziców. Jeżeli rodzic często wyraża przy dziecku na przykład swój lęk, dotyczący jakiejś sprawy, istnieje duża szansa, że dziecko ten lęk przejmie. Pamiętajmy zatem, że nastrój rodziców i ich postawy wpływają także na poziom stresu u dzieci.
Aby zminimalizować skutki izolacji:
- Postarajmy się ograniczyć oglądanie, czytanie wiadomości związanych z pandemią.
- Pomóżmy dziecku ustalić plan dnia, uzgodnijmy wspólnie z dzieckiem, jak w przybliżeniu będzie wyglądał plan dnia, uwzględnijmy w nim to, co będziemy robić razem z dzieckiem.
- Wyznaczmy sobie czas, który spędzimy z dziećmi.
- Dbajmy o jakość czasu spędzanego z dziećmi. Starajmy się spędzać czas na wspólnych aktywnościach, rozmawiajmy,angażujmy dzieci na przykład we wspólne przygotowanie posiłku, gry planszowe, gimnastykę, itd. W ten sposób dzieci mniej czasu wolnego spędzą przed ekranem komputera, czy telefonu.
- Wspólnie spożywajmy posiłki. Pamiętajmy wówczas o nie korzystaniu przez wszystkich domowników z telefonów, wyłączeniu telewizora. Są to podstawowe sprawy, o których jednak łatwo zapomnieć.
- Rozmawiajmy. Z zaciekawieniem zapytajmy, co dziecko ostatnio oglądało siedząc na przykład przy komputerze, zainteresujmy się, co jest w tym tak ciekawego dla dziecka. Starajmy dopytać z kim dziecko pisze. Dzieci potrzebują akceptacji, dzięki poczuciu, że interesujemy się ich światem, łatwiej nam zbudować wzajemne zaufanie. Nie oceniajmy od razu, nie krytykujmy, dopytajmy, wyjaśnijmy z dzieckiem, jeśli nas coś niepokoi. Pamiętajmy, że rodzice, rodzina, to pierwszy i najważniejszy system wsparcia dla dziecka.
- Czas spędzony wspólnie z dzieckiem, wsparcie, akceptacja, zaowocują zaufaniem dziecka do rodziców, zmniejszeniem napięcia i stresu.
- Wprowadźmy w codzienny plan aktywność fizyczną (choćby kilka minut). Aktywność fizyczna pomaga obniżyć stres. Podczas wysiłku fizycznego nasz organizm wytwarza serotoninę, która pozytywnie wpływa na nasze samopoczucie. Podczas spaceru, ćwiczeń, biegania czy jazdy na rowerze, rolkach itd. odreagowujemy, uspokajamy się, dystansujemy do bieżących spraw.
- Jeśli dziecko nie ma, a pragnie mieć jakieś zwierzątko (kota, rybki) w miarę możliwości warto to rozważyć, gdyż kontakt ze zwierzętami wpływa pozytywnie na emocje.
- Starajmy się myśleć pozytywnie, cieszmy się z tego co tu i teraz, gdyż jak pokazuje rzeczywistość nie zawsze możemy planować. Starajmy się patrzeć pozytywnie na siebie samych, przyznając sobie prawo do popełniania niekiedy błędów. Im bardziej pozytywnie myślimy o sobie, tym więcej pozytywnych emocji mamy dla innych w tym dla swoich dzieci.
W razie potrzeby konsultacji, omówienia problemu z psychologiem zapraszam do kontaktu przez e-dziennik.
Dominika Włodarczyk Szewczyk
Psycholog szkolny